الگوی ساخت و انباشت قابلیت‌های فناورانه تولید محصولات و سامانه‌های پیچیده در کشورهای در حال توسعه: مطالعه موردی شرکت توربوکمپرسور نفت

طی دهه های اخیر اقتصادهای نوظهور و کشورهای تازه صنعتی شده تلاش های زیادی در زمینه دستیابی به دانش و قابلیت های فناورانه مورد نیاز برای ساخت و توسعه محصولات و سامانه های پیچیده به نمایش گذاشته اند. یکی از این موارد کشور ایران است که در سال های گذشته برای دستیابی به دانش، مهارت و فناوری های ساخت توربین های گازی تلاش های زیادی کرده و به نتایج مطلوب و قابل ملاحظه ای دست یافته است. این پژوهش قصد دارد با استفاده از رویکرد کیفی و استراتژی پژوهش مطالعه موردی اکتشافی، الگویی نظری برای ساخت و انباشت قابلیت های فناورانه ساخت توربین های گازی به عنوان محصولات و سامانه های پیچیده در یک بنگاه متاخر ایرانی (شرکت توربوکمپرسور نفت) بدست دهد. نتایج و یافته های این پژوهش حاکی از آن است که الگوی ساخت و انباشت قابلیت های فناورنه ساخت توربین های گازی در این شرکت شامل سه مرحله است: 1) خرید، مونتاژ و بهره برداری از توربین های وارداتی؛ 2) ساخت مشترک توربین های گازی به صورت تحت لیسانس؛ و 3) ساخت توربین های گازی به طور مستقل در شرایط تحریم. بعلاوه، تکامل و پویایی استراتژی های کسب فناوری و سازوکارهای یادگیری فناوری در هر مرحله از الگوی مورد نظر نمایش داده شده اند.